Last Updated on 23 Mart 2024 by Aslıhan Demiralay
Son Akşam Yemeği Tablosunun Hikayesi
Son Akşam Yemeği Leonardo Da Vinci’nin unutulmaz eseri. Batı resminde ki en köklü değişiklikleri barındıran bir kırılma noktası. Tamamlandığı andan itibaren baş yapıt olarak görülen bir şaheser.
Bu eserle ilgili bir roman olan Leonardo’nun Yahudası yazısı da ilginizi çekebilir.
Son Akşam Yemeği Tablosu günümüzde yapıldığı yer olan Milano’da ki Santa Marie Dele Grazie Manastırı’nda sergilenmeye devam ediyor. Zaman içinde büyük badireler atlatan eserin hikayesine bir bakalım.
Son Akşam Yemeği Tablosu 15. yüzyılda Milano Dükü Lodovico Sforza tarafından Leonardo’dan yapılması istendi. Varlığını XV. yüzyılın tipik bir diktatörünün hırsına ve kibrine borçlu. O yıllarda Milano bir kaç yüz bin insanın yaşadığı sanat eserleri değil de ticari zenginliğiyle tanınan bir şehirdi. Bu durumu değiştirmek isteyen Dük şehirde büyük bir sanat eseri harekatına girişti.
Ludovico Sforza’da dönemin despot yöneticilerinden biri. Aslında iktidara gelişi de biraz şaibeli. Unvanın yasal sahibi olan yeğeninin esrarengiz ölümünün ardından Milano Dükü oldu.
Şehirdeki dev katedralin modası geçmiş gotik tarzda olması nedeniyle değişiklikler yapılmasına karar verildi. Şehirdeki insanlara bir sanat eserinin yenilenmesi için para verirlerse arafta geçirecekleri sürenin azalacağı söylendi.
Manastırın yemekhanesinin bir duvarında İsa’nın çarmığa gerilmesi sahnesi çiziliydi. Dükün adını ölümsüzleştirecek olan diğer duvara çizilen resim olacaktı.
Son Akşam Yemeği Tablosunun Hikayesi
Günümüzde ilk eskizleri Windsor Şatosu’nda bulunan bu dev eser Aziz Mark incilinde ki betimlemelere göre yapıldı. İncile göre bu akşam yemeği büyük bir odada yendi ve İsa içlerinden birinin O’nu ele vereceğini söyledi.
Resim manastır rahiplerinin oturma düzenini yansıtır. Geleneksel olarak Manastır yemekhanelerinde yemek sessizlik için de yenir. Konuşma olmaması için kimse karşı karşıya oturmazdı.
Daha önce yapılan son yemek tablolarında havarilerin hepsi oturur vaziyette çizilirken bu resimde bazıları ayaktadır. Diğer resimlerde ayrı ayrı otururlar ancak bu resimde gruplaşma vardır.
Bir anlamda son derece doğal bir anlamda son derece yapay. Kompozisyonun tamamlanması 2 yıl sürdü ve Leonardo geleneksel boyama tekniklerinin dışına çıktı. Duvarda ki sıva tabakasını kaldırılarak başladı. Yüzey resme uygun hale gelince kurumaya bırakıldı.
Leonardo duvar resimlerinde genellikle kullanılmayan yağlı boya kullandı. 2 tabak uygulaması yapıldı. Kalsiyum ve Magnezyumdan oluşan ilk tabak renkleri sabitlemeye yararken, üstteki kurşun tabakası parlaklığı artırmaya yarıyor.
Önce tam ölçekli resimlerle parçalar halinde duvara aktarıldı. Kırmızı mürekkep kullanılarak dış hatlar belirginleştirildi.
Leonardo’yu çalışırken izleyen bir ziyaretçi şöyle demişti:
“Leonardo bazen şafaktan gün batımına kadar hiç ara vermeden çalışıyor. Elinden fırçayı bırakmadan. Bazen de eline fırçayı almadan 3-4 gün geçirip resmin karşısına geçip kendini eleştiriyor. Bazen iskeleye tırmanıp bir-iki fırça darbesi vuruyor.”
Resmin duvarda tamamlanması 3 yıl sürdü. Leonardo’nun yarattığı perspektif nedeni ile rahipler adeta İsa ve Havarileri ile yemek yiyormuş gibi görünür. Burada adeta Yeni Ahit tek bir resimde özetlenmiş gibidir.
Resim ressam tarafından imzalanmadı. Üst kısımda Leonardo’nun hamisi olan Dükün adı ve hanedan arması yer alır.
Dük bu kadar özendiği resmin keyfini çok süremedi. Tamamlanmasından 1 yıl sonra Fransızlar şehri işgal etti. Leonardo ve Dük şehirden kaçtı. Dük 1508 yılında Fransa’da hapishanede öldü.
Son Akşam Yemeği Tablosu zamanla nemlenen bir duvarda olduğu için zarar gördü ve boya tabakası dökülmeye başladı. Daha sonra şehre gelen Leonardo bile çürümeyi durduracak bir yöntem bulamadı.
XVIII.Yüzyılın sonunda Napolyon’un orduları Milano’yu ele geçirdi. Manastırın yemekhanesi ahır ve depo olarak kullanıldı. Askerler havarilerin gözlerini kılıçları ile ile oydular. Napolyon resme zarar verilmemesi için emir yayınlamak zorunda kaldı.
Resim en az 11 kez restore edildi ancak bir çoğu resme zarar verdi.
II. Dünya Savaşı döneminde bombardıman nedeniyle manastırın çatısı bile olmadan bir brandanın altında kaldı. Savaştan sonra yemekhane tekrar yapıldı ve restore edildi.
Leonardo’nun Son Akşam Yemeği Tablosunun hikayesi burada bitmiyor. Yaşayan bir canlı gibi .
Leonardo’nun Hikayesi

Leonardo Da Vinci Toscana ‘nın Vinci kasabasında 1452 yılında doğdu. Gayrimeşru bir çocuk olduğu için üniversite eğitimi alamadı ve 14 yaşında Andrea del Verraccio’nun çırağı oldu.
Kiliselerde freskleri inceleme fırsatı bulan Leonardo, 30 yaşına gelince Floransa dışında şansını denemeye karar verdi.1494 yılında Dük Ludovico’nun ilgisini çekti. Leonardo Da Vinci 2 Mayıs 1519 tarihinde hayatını kaybetti.