Last Updated on 13 Şubat 2023 by Aslıhan Demiralay
Vaslav Nijinsky Şizofreninin Gölgesindeki Dahi
Vaslav Nijinnsky Polonyalı bir balet olarak Dünyanın en yetenekli dansçılarından biri olarak kabul edildi. Özellikle Bir Faun’un Öğleden Sonrası isimli eserle hafızalara kazınan sanatçı, hayatının son 30 yılını psikiyatri hastanelerinde hasta olarak geçirdi.
Vaslav Nijinsky’nin Hayatı
Vaslav Nijinsky 12 Mart 1889’da Kiev’de Polonyalı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Anne ve babası da profesyonel olarak baleyle uğraşıyorlardı.
Anne ve babası Setov Opera Grubundaydı. Bu sebeple Vaslav’ın bütün çocukluğu bu grupla geçti. Büyük erkek kardeşi Stanislav ve kız kardeşi Bronislava’da dansçıydı. Bronislava daha sonra bir koreograf oldu ve Vaslav Nijinsky’yle beraber çalıştılar.
Vaslav Nijinsky 9 yaşında St.Petersburg’da ki İmparatorluk Bale Okulu’na öğrenci olarak kabul edildi ve eğitim hayatı bittikten sonra İmparatorluk Balesi’nde dansçı olarak temsillerde görev almaya başladı.
Nijisky en pointe denilen parmak ucunda dans etmek konusunda sıra dışı bir yeteneğe sahipti. Parmakların ucunda dans etmek anlamına gelen bu dans, o dönemde erkek dansçılar arasında nadir bir yetenekti. Yer çekimine meydan okurcasına yaptığı sıçramalar büyük dikkat çekti.
1909 yılında Sergei Dighilev’in kurduğu yeni bir bale topluluğu olan Ballets Russes‘a katıldı. Nijinsky kısa zamanda grubun erkek starı oldu. Grup gösterilerini Paris’de sergiledi. Bazı kaynaklarda Dighilev ve Nijinsky’nin çok iyi arkadaş, bazı kaynaklarda sevgili olduklarına dair bilgiler yer alır.
1912 yılında Njinsky orijinal bale koreografileri yapmaya başladı. L’Après-midi d’un faune özellikle Nijinsky ile anılan bir eser oldu. Eserin müzikleri Claude Debussy’ye aitti. Le Sacre du printemps Igor Stravinsky’nin müzikleriyle, Jeux balelerini sergiledi.
1913 yılında Vaslav Nijinsky’nin hayatında önemli bir gelişme oldu ve Nijinsky, Macar Romola de Pulszky ile Buenos Aires’de evlendi. Çiftin bun evlilikten iki kızı oldu.
Bu evlilik Njinsky ve Sergei Dighilev’in arasının açılmasına neden oldu, ünlü sanatçı Dighilev tarafında Ballet Russes’den uzaklaştırıldı. Bu sebeple kendi balet grubunu kurmaya çalışan Nijinsky başarılı olamadı, bir sanatçı olmakla bir işveren olmak arasında ciddi farklar vardı. I.Dünya Savaşı sırasında ev hapsinde bile tutulan Nijinsky, Sergei Dighilev ve bir çok uluslar arası politikacının etkisiyle ev hapsinden kurtuldu ve Ballett Russes’la birlikte bir Amerika turnesine çıktı. Ancak Nijinsky’nin turu kendisi yönetmesi gerekiyordu ve bunu da getirdiği baskıyla psikolojik sorunlar yaşamaya başladı. 1919 yılında artık İsviçre’de yaşarken zihinsel durumu daha da kötü bir hale geldi ve Nijinsky’ye şizofreni teşhisi kondu. Bundan sonra hayatını akıl hastanelerine girip çıkarak devam ettirdi ve topluluk önünde bir daha hiç dans etmedi. 8 Nisan 1950’de Londra’da hayatını böbrek rahatsızlığı nedeniyle kaybetti.
Vaslav Nijinsky Rus İmparatorluğu’nda doğsa da kendini her zaman bir Polonyalı olarak gördü. Vaslav Njinsky 1919 yılında bir günlük kaleme aldı. Bu günlükte hastaneye kaldırılma ve hapsedilme korkusunu satırlara döktü. Ülkemizde bu günlük Nijinsky’nin Günlüğü ismiyle kitap olarak okurlarla buluştu.
Burada L’Après-midi d’un faune‘a bir yer açmak gerekir. Faune ilk modern balelerden biri olarak kabul edildi. İlk olarak 1912’de Paris’de Théâtre du Châtelet’de sahnelendi. Koreografi ve müzik Stéphane Mallarmé’nin Bir Faun’un Öğleden Sonrası isimli şiirinden etkilenerek hazırlandı. Final sahnesi müstehcen bulunduğu için o dönem tartışmalara neden oldu.
Dünyanın en iyi dansçısı olarak kabul edilen Vaslav Nijinsky hakkında bir çok film çekildi. İlki 1970 yılında yapılan bir projeydi. Ünlü yönetmen Tony Richardson’un yöneteceği filmde Nijinsky’yi kendisi de çok ünlü bir balet olan Rudolf Nureyev’in canlandırmasına karar verildi ancak bu proje yapımcısı Harry Saltzman tarafından iptal edildi ve hiç bir zaman tamamlanamadı.
1980 yılında Herbert Ross’un yönettiği bir filmde Nijinsky’nin hayatı anlatıldı. Nijinsky adlı filmde ünlü baleti George De La Pena canlandırdı.
Hollandalı yazar Arthur Japin 2010 yılında yazdığı Vaslav isimli romanda ünlü sanatçıyı konu aldı. Eva Stachniak’ın yazdığı The Chosen Maiden isimli kitapta da Nijinsky Kardeşlerin hayatı konu edildi.
Ünlü Rus buz patenci Evgeny Plushenko bir gösterisini Vaslav Nijinsky’ye adadı ve Nijinsky’nin bazı hareketlerine programında yer verdi.
Bu Yazıyı Beğendiyseniz Bunlar da İlginizi Çekebilir:
