Last Updated on 25 Şubat 2024 by Aslıhan Demiralay
dizlerimin üzerinde yaşamaktansa ayaklarımın üzerinde ölmeyi tercih ederim.
Che Guevara
Che Guevara Kimdir?
Dünyayı değiştirmek isteyen insanlardan biriydi Che Guevara. Dünya coğrafyasının belli bir kısmında bunu başardılar da ancak emperyalizmin acımasız çarklarının O’nun gibi insanlarla sorunları vardı, hala da var. Bir CIA ajanı tarafından öldürüldüğünde henüz 39 yaşındaydı ve ardında Küba gibi bir miras ve ulaşılamaz bir efsane bıraktı.
Che Guevara’nın Hayatı
Asıl adı Ernesto Guevara olan Che Guevara 14 Haziran 1928’de Arjantin’in Rosario kentinde doğdu.5 çocuklu bir ailenin en büyük çocuğuydu. Babası Ernesto Guevara Lynch İrlanda Bask ve İspanyol kanı taşıyordu ve annesi Celia de la Serna y Llosa ise Perulu aristokrat bir aileden geliyordu.
Che Guevara’nın Çocukluğu
Ailesi daha sonra Arjantin’in ikinci büyük kenti Cordoba’ya taşındı. 3 yaşında babasından satranç öğrenmeye başlayan genç Che 12 yaşında satranç turnuvalarına katılmaya başladı. Annesinden Fransızca öğrendi ve akıcı şekilde konuşmaya başladı. Erken yaşlarda politik anlamda radikal fikirler edinmeye başladı.
Che Guevara’nın Gençliği
Hayatı boyunca astım hastalığı ile mücadele eden Che babasının itirazlarına rağmen rugby sporu ile ilgilendi. Eğitim hayatı boyunca Pablo Neruda, Jack London, Emilio Salgari ve Jules Verne okudu. Bertrand Russell ve Sigmund Freud’dan etkilendi. Şiir yazdı ve fotoğrafçılıkla uğraştı.
1948 yılında Buenos Aires’de ki tıp fakültesine kaydoldu.
1951 yılında eski arkadaşı ve reformist solcu Alberto Granado ile hep yapmak istedikleri motosiklet yolculuğuna çıktılar. Önce Chuquicamata’ya gittiler ve oradaki madencilerin yaşam koşullarını gördüler.
Daha sonra Peru’da cüzzam uzmanı olan Peru Sosyalist Partisi’nin kurucusu Hugo Pesce ile tanıştılar. Pesce, Guevara’nın ideallerini son derece etkilemiş bir kişilik. Sonrasında San Pablo cüzzam kolonisine yardım ederler ve Venezuela’ya giderler. Bu yolculuğu Motosiklet Günlükleri kitabında ayrıntılarıyla anlatır Guevara.
Guevara’nın Latin Amerika Üzerine Düşünceleri
1952 yılının 31 Temmuzunda tıp eğitimini tamamlamak için ülkesine döner. Kendi okudukları ve Latin Amerika’nın yoksulluğu üzerine yaptığı gözlemler sonucu eşitsizliğin son bulmasının tek yolunun silahlı devrim olduğu sonucuna varır. Che Latin Amerika’yı faklı ülkelerden oluşan bir kıta olarak değil topluca özgürlük ve eşitlik getirilmesi gereken bir yer olarak görür. Yani aslında devrim bütün Latin Amerika’da yapılmalıdır.
Ülkesine döndükten sonra bütün enerjisini okulunu bitirmeye ayırır ve 1953 yılının haziran ayında diplomasını alır.
1953 yılında tekrar bir Güney Amerika seyahatine çıkar. Bolivya, Peru ,Ekvator, Panama, Kosta Rika, Nikaragua ,Honduras ve Guetamala’ya gider. Aynı yıl Bolivya’da Milliyetçi Devirme katıldı. Ama ırksal eşitsizlikler nedeniyle ayrıldı.
Martin Bormann Hitleri’in Ardındaki Adam
Guevara’nın Guatemala Dönemi
Aralık ayının sonlarında Guatemala’ya gitti. Guatemala o dönem solcu başkan Jacobo Arbenz Guzman tarafından yönetiliyordu. Guzman önemli sosyal devrimler yapmak isteyen bir politikacıydı. Ancak bu yenilikler tabi ki Birleşik Devletlerin işine gelmedi. Hemen Guatemala’da ki komünist tehlikeden bahsedilmeye başlandı.
Bu dönemde Castro’nun 26 Temmuz hareketiyle ve bazı üyeleriyle tanıştı. Yine aynı dönemde Guatemala’da askeri bir darbe oldu. Guevara buradan sonra Meksika’ya gitti.1955 yılında Fidel’in kardeşi Raul’la tanıştırıldı. Raul Che’yi Fidel ile tanıştırdı ve Che Castro’dan çok etkilendi.
Guevara’nın Küba Yılları
Artık ikisinin de ortak bir amacı vardı Küba’da hüküm süren Batista’yı devirmek. Vera Cruz’dan yola çıkan devrimci güçler Granma isimli gemiyle Küba’ya hareket etti. Askeri be liderlik özellikleri ile öne çıkan Guevara bazıları tarafından fazlasıyla acımasız olarak görülürdü. Batista isyanlar sonucu yönetimi bırakmak zorunda kaldı ve Dominik Cumhuriyeti’ne gitti.
Castro ve ekibi yönetimi ele aldıktan sonra büyük bir eğitim ve toprak reformuna giriştiler. Bir çok konuda ülkeye yenilik getirdiler. Che bu arada Küba Merkez Bankası Başkanlığı görevini aldı. Che daha sonra sanayi bakanı oldu.
Che’nin Küba Sonrası Hayatı
Che Guevara 1965 yılında Küba’dan ayrıldı ve devrimi yaymak için Kongo’ya gitti. Burada istediği sonuçları alamayan Guevara Bolivya’ya geçti. Rene Barrientıs Ortuna yönetimine karşı ayaklanan insanlara liderlik etti, ancak Bolivya Ordusu CIA tarafından yakalandı.
9 Ekim 1967’de La Higuera Köyü’nde infaz edildi. Uzun süre cenazesinin yerin gizli kaldı. 1997’de naaşına ulaşıldı ve Küba’da toprağa verildi.
Che Guevara’yı infaz eden CIA ajanı Felix Rodriguez 2015 yılında katıldığı bir radyo programında, Che’nin ölümünden sonra Fidel Castro’ya bunu ispat etmek için bazı yöntemler düşündüklerini açıkladı. Bunların arasında kafasını kesmek de olduğunu en son ellerini keserek bunları Küba’ya gönderdiklerini açıkladı.
Günümüzde Küba Havana’da Che Guevara araştırma merkezi bulunuyor. Bu merkezi Che Guevara’nın oğlu Camilo Guevara tarafından yönetiliyor.
Che Guevara’nın Yazdığı Kitaplar
Che Guevara etkin bir yazar olarak bir çok kitaba imza attı. Ayrıca bir çok günlük de kaleme aldı. İlk yazdığı kitaplardan biri olarak Motosiklet Günlükleri Alberto Granado ile yaptıkları geziyi anlatması açısından son derece ilginç bir kitap. Bu kitabın devamı niteliğinde olan Tekrar Yollarda kitabı da 1953-1956 yıllarında ki gezilerine odaklanıyor.
Devrimci Savaştan Kesitler‘de Küba Devrimi’nde neler yaşandığını net olarak bizzat Che’nin kaleminden okumak mümkün. Devrime giden yolda yapılan mücadele ve isimsiz kahramanlar hakkında ayrıntılar. Ayrıca Bolivya Günlüğü, Gerilla Savaşı, Sosyalizm ve İnsan, Afrika Rüyası, Küba Günlüğü ve Sosyalist İktisat isimli kitapları da mevcut.
Ayrıca Che Guevara’nın öldürülmesi ile ilgili belgeleri de içeren ilginç bir kitapta Che’yi Kim Öldürdü? Kitabın yazarları Michael Ratner ve Steven Smith.
Bu Yazıyı Beğendiyseniz Bunlar da İlginizi Çekebilir:
