Last Updated on 13 Şubat 2025 by Aslıhan Demiralay
Rus Edebiyatının En İyi Örnekleri
En iyi Rus Romanları. Edebiyatı derinden etkileyen Rus yazarlar her zaman okuyucunun gözdesi oldu. Yapılan her klasik roman sıralamasının en başında yer alırlar. Dostoyevski, Tolstoy, Bulgakov, Gogol ve daha fazlası…Bu sebeple en iyi Rus romanları listesi yapma gereği duyduk.
Suç ve Ceza (Преступление и наказание)-Dostoyevski
Dostoyevski’den derinlikli bir Rus toplumu incelemesi. Adeta topluma ayna tutan bir eser. Çaresizlik ve fakirlik yüzünden cinayet işleyen bir gencin iç çatışmaları.1866 yılında yayınlandığından beri okuyucuyu hem yargıç hem suçlu gibi hissettiren bir roman. Bir çok kez sinemaya da uyarlanan yapıt Raskolnikov’un kişiliğinde suçun doğası üzerine düşünmeye itiyor insanı. Genç hukuk öğrencisi Raskolnikov yoksullukla mücadele ederken tefeci bir kadına eşyalarının bırakarak geçimini sağlamaya çalışır ancak bu yeterli olmaz. Genç adam hayatını değiştirmek için bu tefeci kadını öldürmeye ve topluma hiç bir faydası olmayan bu kadını yok etmeye karar verir. Ancak vicdanen bu işin altından kalkmak o kadar kolay olmayacaktır.

Fyodor Dostoyevski 11 Kasım 1821’de Moskova’da doğdu. Saint Petersburg’da mühendislik eğitimi alan Dostoyevski, bir yıl kadar orduda görev aldıktan sonra istifa etti. Bu dönemden sonra yazarlığa başladı. 1846 yılında ilk kitabı İnsancıklar yayınlandı. 1849 yılında devlete karşı kumpas kurma suçlaması ile tutuklandı. 4 ay tutuklu kalan Dostoyevski cezasının çekmek için Sibirya’ya gönderildi. Cezasının çekmesinden sonra edebiyat çalışmalarına geri döndü. Sara nöbetleri ve kumar bağımlılığı nedeniyle sıkıntılar yaşayan Dostoveyski, 28 Ocak 1881 tarihinde ardında dev eserler bırakarak hayatını kaybetti. Ünlü yazarın en önemli eserleri arasında Suç Ve Caza, Ecinniler, Budala, Karamazov Kardeşler, Kumarbaz ve Ölüler Evinden Anılar kitaplarını sayabiliriz.

Anna Karenina-Tolstoy

Tolstoy’un aşk, toplumsal iki yüzlülük, evlilik hakkında ki destansı kitabı. Uyumsuz evliliklerin ve onların üzücü sonuçları üzerine bir hikaye aynı zamanda. Kitap üzerinde çok düşünülecek bir cümleyle başlar:” Bütün mutluluklar birbirine benzer ama, mutsuzluğun kendine özgü fizyonomisi vardır.” Mutsuz bir evliliği olan Anna Karenina bir tren yolculuğunda karşılaştığı Vronsky’ye aşık olur ve bütün hayatı alt üst hale gelir. Kocası Yüzbaşı Karenin çocuğunu O’na göstermez ve toplum tarafından dışlanır. Ancak Vronsky için bu yasak aşkın her hangi bir olumsuz sonucu olmaz, Vronsky hayatını aynı şekilde yaşamaya devam eder. Sosyete aynı konumda ki kadını cezalandırırken, erkek için bir sorun yoktur. Toplumun kadına ve erkeğe bakışını anlatan ölümsüz eser, en son 2012 yılında beyaz perdeye uyarlandı. Filmi Joe Wright yönetirken Keira Knightley, Jude Law ve Aaron Taylor-Johnson baş rollerinde yer aldı.
Lev Nikolayeviç Tolstoy, zengin bir ailenin çocuğu olarak 9 Eylül 1828’de Yasnaya Polyana’da doğdu. Kafkasya’da bulunan Tolstoy bölgenin halkının yaşadığı fakirliği yakından gördü ve hikayeler yazdı. 1862 yılında evlenen yazar, Rus köylüsünün içinde bulunduğu sefaletten fazlasıyla etkilendi. Bütün servetini köylülere dağıttı ve kendi de bir köylü gibi yaşamaya başladı.
Tolstoy yaşadığı sıkıntılar nedeniyle evini terk etti ve bir tren istasyonunda zatürre nedeniyle hayatını kaybettiğinde tarihler 20 Kasım 1910’u gösteriyordu. Tolstoy’un cenazesine binlerce insan katıldı. En önemli eserleri arasında Çocukluğum, Kazaklar, Savaş ve Barış, Anna Karenina, Ivan İlyiç’in Ölümü ve Diriliş‘i sayabiliriz.
Tolstoy’un son günlerini gerçek mektuplara ve tanıklıklara dayanarak anlatan Jay Parini‘nin yazdığı Son İstasyon kitabı yazarın son bir yılını merak edenler için son derece aydınlatıcı bir kitap olacaktır.





Usta ile Margarita (Мастер и Маргарита)-Mihail Bulgakov
Ünlü Rus muhalif yazar Bulgakov’dan sıra dışı bir roman. Acımasız bir sistem eleştirisi içeren eserde iki farklı öykü birlikte anlatılır. Öykülerin biri 20.yy’da Moskova’da ve ikinci öykü Pontius Pilatus’un 26-36 yılları arasında Yahuda’da geçer. Moskova’da geçen hikayede asıl kahraman Prof. Woland ismini kullanan Şeytan’dır. Şeytan yaptığı hareketlerle Moskova aydın çevrelerinin iki yüzlülüğünü, bürokrasinin sorunlarını gözler önüne serer. Onun karşısında ise akıl hastanesine kapatılan Usta yani romancı vardır.
Mihail Bulgakov 15 Mayıs 1891’de Kiev’de doğdu. Bulgakov tıp fakültesinde okudu ve bir hekim olarak çalışmaya başladı. Daha sonra yazarlığı yönelen Bulgakov, 1925 yılından itibaren kitaplarını yayınlamaya başladı. 1930 yılına yaklaşılırken kitaplarının yayınlanması yasaklandı. Mihail Bulgakov böbrek rahatsızlığı nedeniyle 10 Mart 1940’da Moskova’da hayatını kaybetti. Bir çok kitabı ölümünden sonra basılan yazarın en önemli eserleri arasında Köpek Kalbi, Usta ile Margarita, Genç Bir Doktorun Anıları ve Beyaz Muhafız sayılabilir.

Savaş ve Barış (Война и мир)-Tolstoy
Tolstoy’un bir başka dev eseri. İlk kez 1869 yılında basılan roman Rusya’nın Fransa tarafından işgal edildiği dönemde Napolyon Fransası’nın Çarlık Rusyası’na etkisi anlatılıyor. Yazar kitabı Rusça yazmıştır ancak bir çok diyalog Fransızca’dır. Çünkü o dönem Rus elitleri arasında Fransızca konuşmak çok önemlidir ve kendi dillerinde yetersiz hale gelmelerine sebep olur. Buna yaptığı vurguyla Tolstoy dönemin anlayışına da bir eleştiri getirir.4 ciltten oluşan romanın 1956 yılında çekilen Hollywood versiyonu hala akıllardadır.



Ölü Canlar (Мёртвые души)-Nicolai Gogol
Sadece 42 yaşında hayatını kaybeden Ukrayna asıllı Rus romancı Gogol’un ilginç kitabı. Eğer Rus kültürünü anlamak istiyorsak bu kitaptan başlamak yanlış olmaz. Roman kahramanı Çiçikov köy köy dolaşıp torak sahiplerinden köle olan köylüleri satın almaktadır. Ancak satın aldığı köleler kanlı-canlı insanlar değildir özellikle ölmüş olan köleleri tercih eder. Dönemin feoadal yapısını eleştiren roman yazarı tarafından öncelikle 3 cilt olarak planladı. İlk cilt yayınlandıktan sonra Gogol bir buhran geçirerek ikinci cildi yaktı.


Nikolay Vasilyeviç Gogol 31 Mart 1809’da Soroçinski’de doğdu. (Soroçinski Ukrayna sınırları içinde bir köy). Gogol 1836 yılında Puşkin’in çıkardığı bir dergide ilk yazılarını yayınlamaya başlar. Puşkin ve Gogol arasında sadece işi ilişkisi değil yakın bir dostlukta vardı. Gogol yaşamının ilerleyen yıllarında dine sarıldı ve daha önceden yerdiği kiliseyi bile övmeye başladı. Bu durum Gogol’un tepki almasına neden oldu. 1852 yılında gerici bir rahibin etkisi ile Ölü Canlar romanının ikinci cildini yaktı. 4 Mart 1852’de hayatını kaybeden Gogol’un en önemli eserleri: Palto, Ölü Canlar, Bir Delinin Hatıra Defteri, Taras Bulba ve Müfettiş.

Vanya Dayı (Дя́дя Ва́ня)-Anton Çehov
Çehov’un ünlü tiyatro eseri. Bu yazıda romanları ele alsak da Vanya Dayı’yı yada Çehov‘u eklemeden olamazdı. İlk kez 1897’de basılan ve ilk kez 1989’da sahnelenen eserde, orta yaşlı bir adamla ikinci eşi olan genç karısı onları maddi olarak destekleyen çiftliğe geziye giderler. Çiftliği orta yaşlı adamım eski karısının erkek kardeşi yönetiyordur ve adamın genç karısına ilgi duymaktadır. Çiftliği idare eden bu çalışkan adamla hazıra konan orta yaşlı adam arasında ki çatışma yazar tarafından ustaca anlatılır.


Anton Pavloviç Çehov 29 Ocak 1860’da Taganrog’da doğdu. Tarihte kısa öykü alanında en iyi yazarlardan biri olarak sayılan Çehov 1901’de Olga Knipper ile evlendi. 15 Temmuz 1904’de tüberküloz nedeniyle hayatını kaybetti. En önemli eserleri: Ivanov, Üç Kızkardeş, Martı, Vanya Dayı, Vişne Bahçesi ve Bir Evlenme Teklifi.

Doktor Jivago (До́ктор Жива́го)-Boris Pasternak
Boris Pasternak’ın Rus Devrimi döneminde geçen romanı.1956 yılında yazıldığında resmi görüşe uygun olmadığı için basılmadı. Daha sonra Rusya dışına kaçırılan kitabın nüshaları İtalya’da ilk olarak basıldı ve 1958 yılında yazarı Pasternak’a Nobel Edebiyat Ödülünü getirdi.1917 Devriminden sonra iç savaş sırasında geçen hikayenin asıl kahramanı şair ve doktor olan Yuri Jivago’dur. İç savaşın bütün çıplaklığı ile sergilendiği kitapta Yuri aynı zamanda iki aşk arasında kalan bir adamdır.1965 yılında sinemaya uyarlandı ve David Lean yönetti. Filmde baş roller Omar Sheriff, Geraldine Chaplin ve Julie Christie tarafından canlandırıldı.

Boris Pasternak 10 Şubat 1890’da Moskova’da dünyaya geldi. Boris Pasternak’ın babası Leonid ünlü bir ressamdı ve annesi Rosa Kaufman bir konser piyanistiydi. İlk önce müzik eğitim alan Boris Pasternak, daha sonra felsefe eğitimi aldı. İlk kitabı Bulutlarda İkiz 1914 yılında yayınlandı.
1920’li yıllarda Rus sanat çevrelerinde şairlerin şairi unvanı alan Pasternak, 1936 yılından sonra Sovyetler Birliği politikaları ile ters düşünce ülkesinde yasaklı konuma geldi. 1958 yılında Nobel Edebiyat Ödülü verilen sanatçı bu ödülü reddetti. 30 Mayıs 1960’da hayatını kaybetti.


Karamazov Kardeşler (Братья Карамазовы)-Dostoyevski
Usta yazar Dostoyevski’nin yaklaşık iki yılda tamamladığı epik romanı. Dostoyevski Eserin yayınlanmasından yaklaşık 4 ay sonra hayatını kaybetti. Din, ahlak, baba katli, şiddet, feodalizm, sınıf mücadelesi gibi tek tek anlatması bile çok zor olan konular tek bir romanda anlatılır. Dostoyevski bu kitap için şu sözleri kullandı:
“Hiçbir romanımı bu kadar önemsemedim“.
Roman 1958 yılında sinemaya uyarlandı.


Oblomov (Обломов)-Ivan Goncharov
En iyi Rus romanları listesi yaparken asla unutulmaması gereken bir eser de Ivan Goncharov’un Oblomov isimli kitabıdır. Oblomov ünlü yazarın ikinci romanı ve ilk baskısı 1859 yılında yapıldı. 19.yüzyıl Rus aristokrasisinin bir panoramasını sunan kitapta; ana karakter o kadar tembeldir ki, romanın ilk sayfasında sadece yatağından kalkıp sandalyeye kadar gidebilir. Oblomov hiçbir şey yapmamak istiyor ve hiçbir şey yapmamayı kendini gerçekleştirmenin bir zaferi olarak görür. Oblomov iyi eğtim görmüş genç bir adamdır ancak günlük günlük işlerini yatağından çıkmadan yapmak gibi bir özelliği vardır. Oblomov erteleme alışkanlığı, tembelliği ve işleri düzene koymaktaki isteksizliği onun bütün hayatını betimler.


İvan Aleksandroviç Gonçarov 18 Haziran 1812’de Ulyanovsk’da doğdu. Moskova Devlet Üniversitesi’nden mezun olan Gonçarov 30 yıl boyunca memur olarak görev yaptı. Hiç evlenmeyen Gonçarov 15 Eylül 1891’de hayatını kaybetti.
En iyi Rus Romanları listesine katkıda bulunmak için yorumlara yazmayı unutmayın.