Last Updated on 13 Nisan 2023 by Aslıhan Demiralay
En İyi Beş Sinema Kitabı
Sinema sanatının, sayısal dünyayla beraber eski gücünü yitirildiği düşünülür. Fakat sinema hala çok güçlü bir konumda çünkü artık herkese ulaştı. İnsanların düşünceleri sinemasal bilgiyle şekillendi. Haber filmleri siyasete yön vermeye başladı ve politik belgeseller dünya tarihinin silinmez kanıtlarını oluşturdu. Peki sinema sanatı nasıl öğrenilir? “Çok basit kamerayı koyar deklanşöre basarım” diyebilirsiniz. Ama o kamerayı nereye koyacağınızı bilmeniz gerekir. Bunu öğrenmenin yolu da kitaplardır.
1.Sinema Dersleri-Sergei Eisenstein
Sergei Eisenstein, sinemaya hem kuramsal teknik hem de pratik olarak çok derin izler bırakan bir sinemacı. Geliştirdiği kurgu kuramları ve bu kuramları uyguladığı filmleriyle sinemanın erken çağlarında tarihe geçti. Sinemayı propaganda aracı olarak Sergei Eisenstein, Potemkin zırhlısı adlı eserinde tüm kuramsal birikimini hayata geçirmiş ve tüm dünyadaki en prestijli filmlerden birini ortaya çıkartmıştır.
Aslında usta Sovyet yönetmen ve sinema kuramcısı olan S. Eisenstein’in derslerinden alınan notlar olan bu kitap direkt olarak yıllar önceki derslere katılmamızı sağlıyor. Kitabın genelinde ortaya bir problem atılıyor ve onun çözümü aranıyor. Sinemaya yeni yeni ilgi duymaya başladıysanız ve aklınızdaki soru işaretlerine çözüm arıyorsanız bu kitap sizin için yol gösterici olacaktır. Sinema dersleri kitabında Eisenstein’in problemlere bakışına ve yaklaşımına ve aynı zamanda diğer öğrencilerin çözüm süreçlerine de tanıklık ediyoruz. Kitapta; Sahneye Koyma Çözümleri, Sahneye Koyma, Film İçin Görüntüleme, Çerçeve, Düzenleme Sorunları adında beş ana bölüm var. Her bölümde ve hatta her sayfada sinema sanatı hakkında derin bilgiler elde ediyoruz.
En iyi sinema kitapları denildiğinde akla ilk gelen kitaplardan biri.
2. Yazarın Yolculuğu (The Writer’s Journey)-Christopher Vogler
Öykü Danışmanı olan Vogler, Twentieth Century Fox, Disney gibi büyük Hollywood şirketlerine de danışmanlık yapmış, UCLA’da da öykü analizi derslerine girmiştir. Yazarın Yolculuğu, senarist olmak isteyenler için başucu kitabıdır. Ancak sinemayla ilgilenen ve hatta yalnızca sinema değil, her türlü anlatı türüyle ilgilenen herkes için kaynak kitap rolündedir.
Hikaye nasıl kurulur? Karakterler ne anlam ifade eder? Hikaye nasıl gelişir ve nasıl biter? Hikayedeki ögeler nasıl yazılır? Tüm bu soruların ve daha fazlasının cevabı Yazarın Yolculuğu kitabındadır. Aristo’dan beri gelen geleneksel anlatı, karakter arketipleri, hikaye aşamaları detaylıca bu kitapta işlenmiş ve derin örneklerle desteklenmiştir.
Hiç kuşkusuz en iyi sinema kitaplarından biri.
3.Sinema ve Televizyonda Görüntü Kurgusu-Aleksey G. Sokolov
Agora yayınlarından çıkan kitap bizi “Kendini hissettiren organ hastadır.” Sözüyle karşılıyor. Kurgu için daha yalın ve doğru ne söylenebilir? Sinemada çekim anı kadar çekim sonrası görüntüleri düzenleme de hayati bir işlemdir. Hangi plan hangi zamanda gösterilecek? Kurgunun ilk sorularından biri olan bu soru aynı zamanda temel bir sorudur.
Kitapta bu sorunun cevabı verilirken çekim anında yapılması gerekenlere de değiniliyor. Üç kişinin olduğu bir plan, hareketli bir plan, kesmelerin işlevleri, çekim ölçeklerin birleştirilmesi, renge göre kurgu gibi bölümlerle sinema kurgusu masaya yatırılıyor. Kitap çizimlerle destekleniyor ve okuyanın tam olarak anlaması sağlanıyor. Sinemada “en iyi kurgu kendini belli etmeyen kurgudur” diye bir söz vardır. İzleyen kesilmiş, biçilmiş, tekrar tekrar ve planlar arasında belki de günlerce süre geçmiş bir şey izlediğini fark etmemelidir. Kurgunun hizmet ettiği bu alan son derece hassastır. Bu kitap özellikle kurgu hakkında pratik bilgiler edinip uygulamaya geçmek isteyenler için gereklilik.
4.Bir Film Nasıl İzlenir? (How to Watch a Movie)- David Thomson
Herkes film izler. Hayatında hiç film izlememiş birinin çevrenizde olmadığını tahmin ediyorum. En azından olmaması gerektiğini biliyorum. Sinema sanatı özellikle dijitalleşmenin etkisiyle cep telefonlarına kadar geldi. Dev sinema perdesi için çekilen planları artık santimetre cinsinden izliyoruz. Ve hatta hemen her yerde izliyoruz. Peki ya günümü yaparken gerçekten filmi izliyor muyuz?
Günümüzde bazı ticari filmler dışında hala filmler sinema için çekilir. Ses kurguları, renkler, çekim ölçekleri ve hatta filmi çekecek kameranın teknik özellikleri bile sinema salonu düşünülerek seçilir.
1941 Londra doğumlu David Thomson yaşı nedeniyle pek çok sinema akımına ve dönemine şahit olmuştur ve sinemanın evrimini gayet başarılı bir şekilde analiz etmiştir.
Bu evrelerde insanların film izleme alışkanlıklarını ve filmi nasıl izlediklerini de görmezden gelmemiştir. Thomson kitabında bir filmin nasıl izleneceğini anlatmaktadır. 15 kısa bölüme ayrılan kitapta sinema bilgileri ve sinema tarihi bilgileri beraber okuyana sunulmaktadır. Ayrıca Thomson, sinema eserlerinden derin örnekler vererek kaliteli filmleri keşfetmemizi de sağlar.
En iyi sinema kitaplarından biri.
5.Görme Biçimleri (Ways Of Seeing)-John Berger
Sinemayla ilgileniyorsanız aslında tüm diğer alanlarla da ilgilenmeniz gerekir. Bu sinemanın zor ama zarif olmasını da sağlar. Fotoğraf, resim, heykel, tiyatro, müzik, siyaset, tarih, bilim tarihi, psikoloji, sosyoloji… Sinemanın beslendiği dallar saymakla bitmez. Ama biz bu kitapla beraber resim tarihine de bir adım atıyoruz. Kitap direkt olarak sinemayla ilgili sayılmaz fakat sinema akademisyenleri için Berger ayrı bir noktadır. 1926 Londra doğumlu senarist, romancı, belgesel yazarı ve ressam olan Berger son yüzyılın en etkili sanat eleştirmenlerinden biridir. Eserleri günümüzde de ders kitabı olarak okutulur.
Görme Biçimleri kitabında yapıtların tekniğine, imgelere, yapısal bütünlüklere, resim tarihine, tabloların gücüne, seyirci-üretici ilişkisine, çerçevenin güçlü ve güçsüz yanlarına ve hatta felsefeye dair çıkarımlar yapmak ve unutulmaz notlar almak mümkündür.
Bu Yazıyı Beğendiyseniz Bunlar da İlginizi Çekebilir:
