Last Updated on 12 Şubat 2023 by Aslıhan Demiralay
Kitap Kulüpleri sadece kitap severlerin bir araya gelip kitapları tartıştığı bir yer değil, aynı zamanda dostlukların kurulduğu ve yaşatıldığı bir ortam. Şimdi anlatacağımız da 68 yıldır devam bir hikaye.
1952 yılında eşleri Cal State Üniversitesi’nde çalışan kadınlar bir kitap kulübü kurdu. The Egg Heads isimli kitap kulübü kuruluşunun üzerinden geçen 68 yıla rağmen hala çok güçlü.
Kitap Kulübünün kurucusu 97 yaşındaki Louis Wilde “Sadece arkadaşlık yapmak istiyordum. Yıllardır ait olduğum tek grup ve ve asla kendi kendime seçmeyeceğim kitapları okumamı sağladı.” dedi.
Louis Wilde grubu kurarken, ayda bir arkadaşlarıyla buluşup edebiyat tartışacağını düşündü ancak 68 yıl sonra bile devam edebileceğini düşünmedi. 1954 yılında Long Beach’e taşınan Wilde iki yıl sonra 5 kadın arkadaşıyla kulübü kurdu. “Hayatımın bir parçası, herkes bilir ki cumartesileri bana başka bir iş için ulaşamazsınız.”
Grubun adı olan Eggheads ise eski bir Amerikan Başkan adayından geliyor. Dwight Eisenhower’a karşı 2 kez başarısız olan Adlai Stevenson II’yi destekleyenlere Eggheads deniyordu.
Kulübün kuralı basitti. Her ay bir üye o ay okunup tartışılacak kitabı seçer. Çocuk kitapları da dahil olmak üzere.
68 yıl önce kurulan grupta doğal olarak hayatını kaybedenler olmuş ancak hayatını kaybedenlerin yeri boş kalmamış ve müteveffaların kızları onların yerini almış. Bunu dışında kitap kulübünden hiç kimse mecburiyetler dışında ayrılmamış, eğer birisi taşınacak olursa uygun bir kitapsever onun yerini almış.
Kitap kulüpleri doğru şekilde yapıldığında üyeler bir kitap hakkında kibarca fikir ayrılığına düşmekte özgürdürler. 68 yıllık kitap kulübü The Egg Heads’in kurucusu Louis Wilde şunları söyledi: ” Her zaman cana yakın bir grup olduk. Başarılı bir kitap kulübünün diğer sırrı mükemmel atıştırmalıklardır.” Wilde annesinin tarifi olan Ozark Pie’ı hala konuklarına ikram ediyor.
68 Yıllık Kitap Kulübünün Keşfi
Bu ve bir çok kitap kulübünün keşfi 2019 yılında Long Beach Book Club Project kapsamında gerçekleşti. Bu proje kapsamında bölgede 130 kitap kulübünün devam ettiği anlaşıldı.
Projenin başında bulunan Susan Redfield, Linda Haley ve Dee Abrahamse kitapseverler ulaşmak ve şehirde açılan büyük bir kütüphaneye bağış toplamak için bu işe giriştiler.
Ancak sadece bir kaç ay içinde proje daha fazlası haline geldi. California State Üniversitesi’nin eski dekanlarından olan Dee Abrahamse “kitap kulüplerinin çok ilginç, çok çeşitli ve insanların hayatlarında çok şey ifade ettiğini bulduk” dedi.
Louis Wilde ve The Egg Head bu işte eskilerden olsa da kitap kulüpleri son yıllarda tekrar büyük bir trend haline geldi. Yazar Roxane Gay HBO için bir kitap kulübünü ev sahipliğini yaparken, Oscarlı ünlü oyuncu Reese Witherspoon ise Reese’s Book Club isimli bir kitap kulübü kurdu. Reese’s Book Club için seçilen bir çok kitap best-seller listelerine girdi.
Bunlar dışında ünlü televizyoncu Oprah Winfrey’in kurduğu Oprah’s Book Club, Los Angeles Times Book Club ve daha fazlası insanları kitapla bir araya getirmek ve ortak bir paydada buluşturmak için çaba harcıyor.
Proje kapsamında kulüplere popüler kitapları belirlemek için bir form dağıtılıyor. Buradan çıkan sonuçlara göre en popüler kitap ülkemizde çok bilinmeyen bir yazar olan Amor Towles’in Moskova’da Bir Beyefendi (A Gentleman in Moscow) kitabı.
Formlardan çıkan sonuçlar aslında kitap kulüpleri gibi oluşumların insanları hayatında ne kadar büyük önem arz ettiğini de gösteriyor. İnsanlar özellikle büyük şehirlerde kendi topluluklarını yaratmak istiyorlar ve genellikle kulüplerde yaşı daha büyük insanlar bulunurken, kadınların daha çok katıldığı da gözleniyor. Kulüplerde genellikle aynı kitaplar okunurken tabi ki bazı istisnalar da bulunuyor. Anketlere göre kitap kulüplerinin bir çoğu 10-20 yıldır toplanıyor. Bir üyenin sözleri aslında kulüplerin önemini de vurguluyor: “İnsanlar bu kulüpler sayesinde ömür boyu arkadaş oluyorlar.”
Long Beach Kitap Kulübü projesi ağızdan ağıza yayıldı ve organizatörler kütüphaneler için bir fon yaratmayı umarken aslında bir yerin okuyucuları hakkında bir belgeye dönüştü. Kitapçıların yerlerini internet satışına bıraktığı bir ortamda kulüplerin değeri daha da arttı. Özellikle sosyal medyanın insanları izolasyona sürüklediği düşünülürse…
Kitap Kulüplerinin En Popüler Kurgu Kitapları
“A Gentleman in Moscow” Amor Towles
“Pachinko” Min Jin Lee
“Americanah” (Amerikana) Chimamanda Ngozi Adichie
“Wolf Hall” (Kurtlar Hanedanı) Hilary Mantel
“To Kill a Mockingbird” Bülbülü Öldürmek Harper Lee
“Bel Canto” Ann Patchett
“The Shadow of the Wind”(Rüzgarın Gölgesi) Carlos Ruiz Zafón
Kitap Kulüplerinin En Popüler Kurgu Olmayan Kitapları
Educated” (Talebe) Tara Westover
“Born a Crime” Trevor Noah
“The Lemon Tree” Sandy Tolan
“The Boys in the Boat” (Kürek Çocukları) Daniel James Brown
“Unbroken” (Boyun Eğmez) Laura Hillenbrand
“The Immortal Life of Henrietta Lacks” (Henrietta Lacks’in Ölümsüz Yaşamı) Rebecca Skloot
“Devil in the White City” Erik Larson